Hünärmenler indi bir gezek ulanylýan galyndylary azaltmak üçin gaplamak meselesinde energiýa sarp edilişine we sarp edilişden öňki tejribelere has köp üns berilmegini talap edýärler.
Highokary gazylyp alynýan ýangyç we galyndylary dolandyrmagyň pes tejribesi sebäpli dörän parnik gazy (parnik gazy) Afrikanyň örtük senagatynyň öňünde durýan esasy kynçylyklaryň biridir we şonuň üçin diňe bir pudagyň durnuklylygyny goramak bilen çäklenmän, öndürijileri we oýunçylary az iş çykdajylarynyň we ýokary girdejileriniň zynjyry boýunça kepillendirýän durnukly çözgütleri täzelemegiň derwaýyslygydyr.
Hünärmenler, sebit 2050-nji ýyla çenli arassa nola täsir edip, örtük senagatynyň gymmatlyklar zynjyrynyň aýlawyny giňeltjek bolsa, bir gezek ulanylýan galyndylary azaltmak üçin gaplamak meselesinde energiýa sarp edilişine we sarp edilişden öňki tejribelere ünsi jemlemäge çagyrýarlar.
Günorta Afrika
Günorta Afrikada gazylyp alynýan energiýa çeşmelerine elektrik örtük zawodlarynyň işine aşa bil baglamak we gowy düzgünleşdirilen we ýerine ýetirip boljak galyndylary taşlamak proseduralarynyň bolmazlygy ýurduň käbir örtük kompaniýalaryny öndürijiler we sarp edijiler tarapyndan gaýtadan ulanylyp we gaýtadan ulanylyp bilinjek arassa energiýa üpjünçiligi we gaplaýyş çözgütlerine maýa goýumlaryny saýlamaga mejbur etdi.
Mysal üçin, azyk, içgi we senagat önümleri üçin ekologiýa taýdan jogapkär gaty plastmassa gaplamalary dizaýn etmekde we öndürmekde ýöriteleşen Keýptaun şäherinde ýerleşýän “Polyoak Packaging” kompaniýasy, önümçilik pudagy bilen örtük pudagyny öz içine alýan howanyň üýtgemegi we plastmassa hapalanmagy dünýäniň “erbet meseleleriniň” ikisidigini, ýöne çözgütleriň innowasion örtük bazaryndaky oýunçylar üçin elýeterlidigini aýdýar.
Kompaniýanyň satuw menejeri Kon Gibb 2024-nji ýylyň iýun aýynda Johannesohannesburgda parnik gazlarynyň 75% -den gowragyny ýangyçdan alynýan global energiýa bilen energiýa pudagynyň tutýandygyny aýtdy. Günorta Afrikada gazylyp alynýan ýangyçlar, ýurduň umumy energiýasynyň 91% -ini tutýar, dünýä boýunça 80% bilen deňeşdirilende, milli elektrik üpjünçiliginde kömür agdyklyk edýär.
"Günorta Afrika, G20 ýurtlarynyň iň köp uglerod sarp edýän energiýa pudagy bilen dünýäde 13-nji parnik gazyny çykarýan ýurtdyr" -diýýär.
Gibbiň pikiriçe, Günorta Afrikanyň elektrik energiýasy bilen işleýän Eskom, parnik gazlarynyň iň ýokary öndürijisidir.
Kükürt dioksidiniň ýokary zyňyndylary Günorta Afrikanyň önümçilik prosesine we arassa energiýa mümkinçilikleriniň zerurlygyny döredýän ulgamlara täsir edýär.
Gazylyp alynýan ýangyç bilen öndürilýän zyňyndylary azaltmak we öz iş çykdajylaryny azaltmak, şeýle hem Eskom çykdajylarynyň azaldylmagyny azaltmak boýunça global tagallalary goldamak islegi Polyoak-yň täzelenýän energiýa çeşmesine itergi berdi, bu kompaniýanyň her ýylda 5,4 million kwh töweregi girdeji gazanjakdygyny görer.
Gibb: "Arassa energiýa" ýylda 231,000 agaç siňdirilmegi üçin 5,610 tonna CO2 zyňyndylaryny tygşytlar "-diýdi.
Täze dikeldilýän energiýa maýa goýumlary “Polyoak” -yň işini goldamak üçin ýeterlik bolmasa-da, kompaniýa iň amatly önümçilik netijeliligi üçin ýüklenende üznüksiz elektrik üpjünçiligini üpjün etmek üçin generatorlara maýa goýdy.
Gibb başga bir ýerde Günorta Afrikanyň dünýäde galyndylary dolandyrmagyň iň erbet tejribesi bolan ýurtlaryň biridigini we öý hojalygynyň 35% -ine çenli galyndy ýygnamagyň görnüşi bolmadyk ýurtda gaýtadan ulanylmaýan we gaýtadan ulanylmaýan galyndylaryň mukdaryny azaltmak üçin örtük öndürijileri tarapyndan gaplama innowasiýa çözgütleriniň gerek boljakdygyny aýdýar. Gibbiň pikiriçe, öndürilen galyndylaryň uly bölegi bikanun taşlanýar we köplenç resmi däl ilatly nokatlary giňeldýän derýalara taşlanýar.
Gaýtadan ulanylýan gaplama
Galyndylary dolandyrmagyň iň uly kynçylygy plastmassa we örtük gaplaýyş firmalaryndan we üpjün edijilerden uzak wagtlap ulanylýan gaplamak arkaly daşky gurşawa düşýän ýükleri azaltmaga mümkinçilik bar, zerur bolsa aňsatlyk bilen gaýtadan işlenip bilner.
2023-nji ýylda Günorta Afrikanyň Tokaý hojalygy we balykçylyk we daşky gurşaw bölümi metallaryň, aýna, kagyz we plastmassa gaplaýyş materiallarynyň dört kategoriýasyny öz içine alýan ýurduň gaplama görkezmesini işläp düzdi.
Bölümiň aýtmagyna görä, bu görkezme “önümiň dizaýnyny gowulandyrmak, önümçilik tejribesiniň hilini ýokarlandyrmak we galyndylaryň öňüni almak arkaly poligonlarda gutarýan gaplamalaryň mukdaryny azaltmaga kömek etmekdir.
"Bu gaplama gollanmasynyň esasy maksatlarynyň biri, dizaýnerlere dizaýn kararlarynyň daşky gurşawa ýetirýän täsirlerine has gowy düşünmek bilen gaplamagyň ähli görnüşlerinde dizaýnerlere kömek etmek, şeýlelik bilen saýlawy çäklendirmezden daşky gurşawyň gowy tejribesini öňe sürmek" -diýip, ulag bölümine göçürilen DFFE-iň öňki ministri Krik Barbara aýtdy.
Gibb "Polyoak" -da kompaniýanyň ýolbaşçylarynyň "agaçlary tygşytlamak üçin kartonlary gaýtadan ulanmagyna" ünsi jemleýän kagyz gaplamalary bilen öňe gidendigini aýdýar. “Polyoak” -yň kartonlary howpsuzlyk sebäpli iýmit derejesindäki karton tagtadan ýasalýar.
Gibb: "Bir tonna uglerod tagtasyny öndürmek üçin ortaça 17 agaç gerek" -diýdi.
"Kartony yzyna gaýtarmak meýilnamamyz, her kartonyň ortaça bäş gezek gaýtadan ulanylmagyny aňsatlaşdyrýar" -diýip, 1621 tonna täze karton satyn almagyň 2021-nji ýyl tapgyryna salgylanyp, 6400 agaç tygşytlandygyny aýtdy.
Gibb, bir ýyldan gowrak wagtyň içinde kartonlary gaýtadan ulanmak 108,800 agajy tygşytlaýar, bu bolsa 10 ýylda bir million agaja deňdir.
DFFE soňky 10 ýylda ýurtda gaýtadan işlemek üçin 12 million tonnadan gowrak kagyz we kagyz gaplamasynyň gaýtadan dikeldilendigini çaklaýar we hökümet 2018-nji ýylda dikeldilýän kagyzlaryň we gaplamalaryň 71% -den gowragynyň 1,285 million tonna bolandygyny aýtdy.
Southöne Afrika ýurtlarynyň köpüsinde bolşy ýaly Günorta Afrikanyň öňünde durýan iň uly kynçylyk, plastmassanyň, esasanam plastmassa bölejikleriniň ýa-da şarjagazlaryň tertipsiz zyňylmagydyr.
Gibb: "Plastmassa senagaty, plastmassa bölejikleriniň, flakonlaryň ýa-da poroşoklaryň daşky gurşawa dökülmeginiň öňüni almaly" -diýdi Gibb.
Häzirki wagtda “Polyoak” Günorta Afrikanyň tupan suw akymlaryna girmezden ozal plastmassa bölejikleriniň öňüni almaga gönükdirilen “pellet sürüjisini tutmak” atly kampaniýa alyp barýar.
"Gynansagam, plastmassa bölejikleri tupan suw akymlaryndan geçip, ummanyň aşagyna akýan derýalara girip, ahyrsoňy kenarlarymyza ýuwulansoň, köp balyklara we guşlara tagamly nahar hökmünde ýalňyşýarlar."
Plastmassa bölejikleri, neýlon we poliester eşikleriniň ýuwulmagy we ýykylmagy bilen teker tozanyndan we mikrofiberden alnan mikroplastikalardan gelip çykýar.
Mikroplastikleriň azyndan 87% -i ýol bellikleri (7%), mikrofiberler (35%), şäher tozany (24%), tekerler (28%) we nurbatlar (0,3%) söwda edildi.
DFFE Günorta Afrikada “biodegrirlenip bilinýän we kompostlap bolýan gaplamalary bölmek we gaýtadan işlemek üçin sarp edijilerden soňky galyndylary dolandyrmak boýunça uly programma ýok” diýýänligi sebäpli bu ýagdaý dowam eder.
DFFE: "Netijede, bu materiallaryň resmi ýa-da resmi däl galyndylary ýygnaýjylar üçin hiç hili ähmiýeti ýok, şonuň üçin önümler daşky gurşawda galar ýa-da iň gowusy poligonda gutarar".
Bu, sarp edijileri goramak baradaky kanunyň 29-njy we 41-nji bölümleriniň we 2008-nji ýylyň 27-nji bölüminiň (1) we {2 bölümleriniň bardygyna garamazdan, önümleriň düzümi ýa-da öndürijilik aýratynlyklary bilen baglanyşykly ýalan, ýalňyş ýa-da aldawly talaplary, şeýle hem kärhanalaryň “önümleriň Günorta Afrika Milli standartlaryna ýa-da SABS-iň beýleki neşirlerine laýyk gelýändigi barada täsir galdyrmagy mümkin” görnüşde galp talap etmegini ýa-da işlemegini gadagan edýär.
Gysga we orta möhletde DFFE kompaniýalary önümleriň we hyzmatlaryň daşky gurşawa ýetirýän täsirini bütin ömrüniň dowamynda azaltmaga çagyrýar, “howanyň üýtgemegi we durnuklylygy häzirki wagtda jemgyýetiň iň möhüm kynçylyklary, bu iň möhümdir”.
Iş wagty: Awgust-22-2024
