Dünýä ykdysadyýeti soňky ýatda görlüp-eşidilmedik üpjünçilik zynjyrynyň üýtgemegini başdan geçirýär.
Europeewropanyň dürli künjeklerinde çaphana syýa pudaklaryna wekilçilik edýän guramalar, 2022-nji ýyla çenli bu pudagyň ýüzbe-ýüz bolýan üpjünçilik zynjyrynyň howply we çylşyrymly ýagdaýyny jikme-jik beýan etdi.
ThePrintewropa çap ediji syýa birleşigi (EuPIA)koronawirus pandemiýasynyň ajaýyp tupan üçin zerur faktorlara meňzeş köpçülikleýin şertleri döredendigini görkezdi. Dürli faktorlaryň jemlenmegi, häzirki üpjünçilik zynjyryna düýpli täsir edýär.
Ykdysatçylaryň we üpjünçilik zynjyrynyň hünärmenleriniň köpüsi, dünýä ykdysadyýetiniň soňky ýatda görlüp-eşidilmedik üpjünçilik zynjyrynyň üýtgemegini başdan geçirýär diýen pikirde. Önümlere isleg üpjünçilikden ýokary bolmagyny dowam etdirýär we netijede global çig mal we ýükleriň elýeterliligi ep-esli derejede täsir etdi.
Köp ýurtda önümçiligiň kesilmegine sebäp bolýan global pandemiýa sebäpli ýüze çykan bu ýagdaý, ilki bilen öýden çykýan sarp edijiler bazasynyň adatdakysyndan has köp we iň ýokary möwsümden daşary has köp zat satyn almagy bilen hasam güýçlendi. Ikinjiden, dünýä ykdysadyýetiniň şol bir wagtyň özünde gaýtadan dikeldilmegi, islegiň artmagyna sebäp boldy.
Pandemiýa izolýasiýa zerurlyklaryndan we işgärleriň we sürüjileriň ýetmezçiliginden gönüden-göni ýüze çykýan üpjünçilik zynjyry problemalary hem kynçylyk döretdi, Hytaýda bolsa Hytaýyň energiýasyny azaltmak maksatnamasy sebäpli önümçiligiň azalmagy we esasy çig malyň ýetmezçiligi pudagyň agyrysyny hasam kynlaşdyrdy.
Esasy aladalar
Syýa we örtük öndürijiler üçin transport we çig mal ýetmezçiligi aşakda görkezilişi ýaly dürli kynçylyklary döredýär:
• _x0007_ Çap önümlerini öndürmekde ulanylýan köp sanly möhüm çig mal, mysal üçin ösümlik ýaglary we olardan emele gelen önümler, nebithimiýa, pigmentler we TiO2 bilen üpjün etmek we talap etmekdäki deňsizlik, EuPIA agza kompaniýalara ep-esli päsgelçilik döredýär. Bu kategoriýalaryň hemmesindäki materiallar, dürli derejede üpjünçiligiň çäklendirilmegini dowam etdirýärkä, islegiň artýandygyny görýär. Geçýän sebitlerde islegiň üýtgemegi satyjylaryň iberişleri çaklamak we meýilleşdirmek ukyplarynyň çylşyrymlylygyna sebäp boldy.
• _x0007_Pigmentler, şol sanda TiO2, Hytaýyň energiýasyny azaltmak maksatnamasy sebäpli Hytaýda islegiň we zawodyň ýapylmagy sebäpli köpeldi. TiO2 binagärlik boýag önümçiligine bolan islegi artdyrdy (global DIY segmenti, öýde galýan sarp edijileriň esasynda uly ösüşi başdan geçirdi) we ýel turbina önümçiligi.
• _x0007_ Organiki ösümlik ýaglarynyň üpjünçiligi ABŞ-da we Latyn Amerikasyndaky amatsyz howa şertlerine täsir etdi. Gynansak-da, bu Hytaýyň importyna gabat geldi we bu çig mal kategoriýasynyň sarp edilişi artdy.
• _x0007_Petrohimiýa - UV bilen bejerip bolýan, poliuretan we akril rezinler we erginler - 2020-nji ýylyň başyndan bäri bahasy ýokarlanýar, bu materiallaryň käbiri garaşylýan derejeden ýokary isleg bilen ýokarlanýar. Mundan başga-da, önümçilik üpjünçiligi hasam çäklendirýän we eýýäm durnuksyz ýagdaýy agyrlaşdyrýan köp sanly ýeňip bolmajak wakalara şaýat boldy.
Çykdajylaryň artmagy we üpjünçiligiň güýçlenmegi bilen, syýa we örtük öndürijiler materiallar we çeşmeler üçin güýçli bäsdeşlik sebäpli ýokary derejede täsir edýärler.
Senagatyň öňünde durýan kynçylyklar diňe himiki we nebithimiýa üpjünçiligi bilen çäklenmeýär. Gaplamak, ýük we ulag ýaly pudagyň beýleki ölçegleri hem kynçylyklary başdan geçirýär.
• _x0007_ Senagat deprekler we küýzeler üçin ulanylýan HDPE iýmit zapaslary üçin polat ýetmezçiligini dowam etdirýär. Onlaýn söwdada islegiň ýokarlanmagy, gasynlanan gutular we goýmalar bilen üpjün edilýär. Material paýlanyşy, önümçiligiň gijikdirilmegi, iýmit mallary, güýçli kynçylyklar we zähmet ýetmezçiligi bularyň hemmesi gaplamanyň ýokarlanmagyna goşant goşýar. Adatdan daşary isleg derejesi üpjünçiligiň çäginden çykmagy dowam etdirýär.
• _x0007_Pandemiýa sarp edijileriň satyn alma işjeňligini döretdi (ýapylanda-da, soňam), köp pudakda adaty bolmadyk islege sebäp boldy we howa we deňiz ýük kuwwatyny kynlaşdyrdy. Uçar ýangyjynyň bahasy ýük daşamak konteýner çykdajylary bilen birlikde ýokarlandy (Aziýa-Pacificuwaş ummanyndan Europeewropa we / ýa-da ABŞ-a çenli käbir ugurlarda konteýner çykdajylary 8-10x ýokarlandy). Adaty bolmadyk ummanyň ýük meýilnamalary ýüze çykdy we ýük daşaýjylar konteýnerleri düşürmek üçin portlary tapmak üçin kynçylyk çekýärler. Islegiň ýokarlanmagy we taýyn däl logistika hyzmatlarynyň gapma-garşylygy ýük kuwwatynyň ýetmezçiligine sebäp boldy.
• _x0007_Pandemiýa şertleriniň netijesinde portlaryň kuwwatyna we geçişine täsir edýän global portlarda berk saglyk we howpsuzlyk çäreleri görülýär. Okean ýük gämileriniň köpüsi bellenen wagtlaryny ýitirýärler, wagtynda gelmeýän gämiler bolsa täze ýerleriň açylmagyna garaşýarka gijä galýarlar. Bu, 2020-nji ýylyň güýzünden bäri ýük daşama çykdajylarynyň ýokarlanmagyna goşant goşdy.
• _x0007_ Köp sebitlerde ýük awtoulag sürüjileriniň ýetmezçiligi bar, ýöne bu Europeewropada has aýdyň ýüze çykdy. Bu ýetmezçilik täze däl we azyndan 15 ýyl bäri alada döredýän hem bolsa, global pandemiýa sebäpli hasam güýçlendi.
Bu aralykda, Iňlis örtük federasiýasynyň soňky habarlaryndan biri 2021-nji ýylyň güýzünde Angliýada boýag we çaphana syýa pudaklaryna täsir edýän çig malyň bahasynyň täze ýokarlanandygyny görkezdi, bu bolsa öndürijileriň indi has köp täsir edýändiklerini aňladýar. çykdajy basyşlary. Çig mal pudagyň ähli çykdajylarynyň takmynan 50% -ini emele getirýändigi we energiýa ýaly beýleki çykdajylaryň hem çalt artýandygy sebäpli, pudaga ýetirýän täsiri artykmaç bolup bilmez.
Soňky 12 aýda nebitiň bahasy iki esse artdy we 2020-nji ýylyň mart aýynyň pandemiýadan öňki iň pes nokadynda 250% ýokarlandy, bu OPEK-iň ýolbaşçylygyndaky 1973/4-nji ýyldaky nebit bahasy krizisinde bolup geçen ägirt uly ösüşe laýyk däl. ýaňy-ýakynda dünýä ykdysadyýetiniň çökgünlige tarap barýarka 2007-nji we 2008-nji ýyllarda ýiti bahanyň ýokarlanmagy habar berildi. ABŞ-nyň 83 dollary / noýabr aýynyň başynda nebitiň bahasy bir ýyl ozal sentýabr aýynda ortaça 42 ABŞ dollaryndan ýokarlandy.
Syýa senagatyna täsiri
Boýag we çaphana syýa öndürijilerine edýän täsiri, çözüji bahalar bilen bir ýyl ozalkydan ortaça 82% ýokary, rezinler we degişli materiallar bilen bahanyň 36% ýokarlanandygy bilen gaty agyr.
Senagat tarapyndan ulanylýan birnäçe esasy erginleriň bahasy iki esse ýokarlandy we görnükli mysallar n-butanol tonnasyna 750 funtdan bir ýylda 2560 funt sterlinge çenli ýokarlandy. n-butil asetat, metoksipropanol we metoksipropil asetat hem bahalaryň iki esse ýa-da üç esse ýokarlanandygyny gördi.
Şeýle hem rezinler we şuňa meňzeş materiallar üçin has ýokary bahalar, mysal üçin, 2021-nji ýylyň sentýabr aýynda 2020-nji ýylyň sentýabr aýy bilen deňeşdirilende 1221% ýokarlanan epoksi rezinleriň ortaça bahasy 124% ýokarlandy.
Başga bir ýerde, TiO2 bahalary bir ýyl ozalkydan 9% ýokary bolup, köp pigment bahasy hem gaty ýokarydy. Gaplamakda bahalar tagtada has ýokarydy, mysal üçin, bäş litrlik tegelek gaplar 10%, oktýabr aýynda deprek bahalary 40% ýokary.
Ygtybarly çaklamalary amala aşyrmak kyn, ýöne esasy çaklama guramalarynyň köpüsi 2022-nji ýylda nebitiň bahasynyň 70 dollar / barrelden ýokary bolmagyna garaşýar, şonuň üçin has ýokary çykdajylaryň galjakdygyny görkezýär.
Nebitiň bahasy ortaça 22
Şol bir wagtyň özünde ABŞ-da ýerleşýän Energetika Maglumat Dolandyryşynyň (EIA) habaryna görä, soňky gysga möhletli energiýa perspektiwasy OPEK + ýurtlaryndan we ABŞ-dan çig nebit we nebit önümleriniň köpelmeginiň global suwuk ýangyç ätiýaçlyklarynyň köpelmegine we çig nebitiň döremegine sebäp boljakdygyny görkezýär. bahalar 2022-nji ýylda aşaklady.
Global çig nebit sarp edilişi, 2020-nji ýylyň üçünji çärýeginden başlap, yzygiderli bäş çärýekde çig nebit önümçiliginden geçdi. Bu döwürde OECD ýurtlarynda nebit ätiýaçlyklary 424 million barrele ýa-da 13% azaldy. Global çig nebite bolan isleg ýylyň ahyryna çenli global üpjünçilikden has ýokary bolar, goşmaça inwentar çykdajylara goşant goşar we 2021-nji ýylyň dekabry aralygynda Brent çig nebitiniň bahasy 80 ABŞ dollaryndan ýokary bolar.
EIA-nyň çaklamasy, global nebit ätiýaçlyklarynyň 2022-nji ýylda, OPEK + ýurtlaryndan we ABŞ-dan öndürilýän önümçiligiň ýokarlanmagy we global nebit isleginiň haýal ösmegi bilen gurlup başlar.
Bu üýtgeşiklik, 2022-nji ýylda ortaça 72 dollar / barrel bolan Brent bahasyna pes basyş eder.
Halkara çig nebit görkezijisi bolan Brentiň we ABŞ-nyň çig nebit görkezijisi bolan Günbatar Tehas Aralyk (WTI) nyrh bahalary 2020-nji ýylyň aprel aýyndan bäri ýokarlandy we häzirki wagtda pandemiýa derejesinden ýokary.
2021-nji ýylyň oktýabr aýynda Brent çig nebitiniň bahasy ortaça 84 dollar / barrel, WTI-iň bahasy bolsa ABŞ-nyň 81 dollary / barreli, 2014-nji ýylyň oktýabr aýyndan bäri iň ýokary nominal bahadyr. EIA Brentiň bahasynyň ortaça aşak düşjekdigini çaklaýar. 2021-nji ýylyň oktýabr aýynda ABŞ-nyň 84 dollary / barreli 2022-nji ýylyň dekabrynda 66 dollar / barrel we WTI-iň bahasy şol bir wagtyň özünde ortaça 81 dollar / barrelden 62 dollar / barrele çenli peseler.
Dünýäde we ABŞ-da pes çig nebit ätiýaçlyklary, ýakyn wagtda çig nebit şertnamalaryna bahany ýokarlandyrdy, has uzak möhletli çig nebit şertnamasynyň bahasy bolsa has pes bolup, 2022-nji ýylda has deňagramly bazara garaşylýar.
Iş wagty: 31-2022-nji oktýabr
